Arkeolojik kazılar, geçmiş uygarlıkların kültürlerini, dillerini, dini inanışlarını ve yaşam alanlarını anlamamıza olanak sağlar. Bu kazılar sırasında ortaya çıkan eserler, dış etkenlerden zarar görebileceği için restorasyon atölyelerinde muhafaza edilir. Bu atölyelerde, eserlerin korunması için çeşitli kimyasal işlemler uygulanır.

Sanatsal değeri olan üç boyutlu eserlere heykel denir. Ahşap, mermer ve kil gibi malzemelerden modeller yapılarak veya tunç ve bronz gibi metallerden dökme yöntemiyle oluşturulabilirler. Heykeller, adak, mezar anıtı veya önemli bir olay adına yapılabileceği gibi, belirli kişileri yüceltmek amacıyla da yapılır.

Höyük, eski yerleşim yerlerinin doğal afetler veya yıkım sonucu oluşan tepelerdir. Genellikle, bir yerleşim yerinin yıkılmasından sonra aynı yerde yeni yerleşim yerlerinin kurulması sonucu oluşurlar. Çok eski dönemlerde insanlar yerleşim yerlerinde barınmaz, daha çok ağaç kovukları ve mağaralarda yaşarlardı. Bu nedenle, kazılarda höyüklere daha az rastlanır.

Tümülüs, krallar ve önemli kişiler için yapılan mezarlardır. Höyükler gibi, tepe şeklinde görülürler ancak iç yapıları farklıdır. Tümülüslerin yapılma amacı, mezar yerini belirlemek ve mezar odasını hırsızlardan korumaktır.

Nekropol, antik yerleşimlerde kent dışına yapılan toplu mezarlık alanlarını ifade eder. Mezarlık alanlarını kapsar ve genellikle eski kentlerin dışında bulunur.

Architectura, eski Yunanca bir kelime olup mimarlık anlamında kullanılır. Yapı ustası demektir ve antik çağlarda sanatla mimarlık bir bütün olarak düşünülürdü.

Seramikler, özellikle Çatalhöyük'te yaşayan insanların kendileri tarafından yapılan tabak ve çanakları kullanmalarıyla bilinir. Daha sonraki dönemlerde, çömlekçi çarkları kullanarak kil ile yapmaya başlanmışlardır. Seramikler, bazen şarap ya da zeytinyağı gibi gıdaları saklamak amacıyla da yapılırdı.

Sikke, insanların ticaret yapmak veya günlük alışverişlerinde kullanmak için aldıkları malın karşılığını ödemek amacıyla kullanılan madeni parçalardır. Genellikle üzerinde resim ve yazı ile garanti altına alınır.

Yazıt, taşların veya mermerlerin üzerine o bölgede konuşulan dille yazılan metinlerdir. En önemli ve ünlü yazıtlar, Hammurabi kanunlarının yazıldığı yazıtlardır.

Akroter, bir tür süs elemanıdır. Alınlık denen üçgen şeklindeki süs eşyasının kenarlarına takılan küçük heykellerden oluşan süslemelere denir.

Altar, kutsal mekanlardan olan tapınaklarda tanrı için kurbanların kesildiği yerdir. Diğer adı sunaktır.

Akropol, savunulması iyi durumda olan kale demektir. Kral bu kısımda yaşarken, halk akropol eteklerinde yaşar.

Amphora, iki kulplu ve kilden yapılan testilerdir. Bu testiler, o dönemde yiyecek veya sıvı gıdaların taşınmasında kullanılır.

Hoplit, eski Yunan ordusunda yer alan piyade savaşçılardır. Silahları tunçtan, giysileri ise manda derisinden imal edilirdi.

Mezar steli, yüksekliği fazla olan ve dik olarak yere konan taştan levhalardır. Diğer bir ifade ile mezar taşı demektir.

Pithos, sıvı ve katı besin maddelerini depolamak için kullanılan büyük küplerdir. Bu küpler, aynı zamanda mezar olarak da kullanılmıştır.

Agora, yerleşim yerinin önemli toplantılarının, politikalarının ve ticaret işlerinin yapıldığı halk meydanlarıdır. Bir nevi pazar alanıdır ve en işlek şehir merkezleridir.

Amphitheatrum, bir tür açık hava tiyatro alanıdır. Basamaklı ve oval biçimli tiyatrolardır. Bu alanlarda vahşi hayvan dövüşleri ve gladyatör dövüşleri izlenirdi.