İnsanların toplu olarak yaşamaya başladığı zamandan beridir, günlük aktivitelerini yerine getirirken yaptıkları yürüme, koşma, atlama ve birbirlerine güçlerini ve savaştaki hünerlerini göstermek için yaptıkları cirit atma, gülle atma gibi aktiviteleri belli bir organizasyon ve kurallara bağlayarak bunları yarış haline getirmeleri ile oluşmuş bir spor dalıdır.
Zamanla uluslararası bir organizasyon halini alıp daha profesyonelce yapılmaya başlanmış ve olimpiyatların temelini oluşturmuştur.
Atletizm Terimleri
- Ağırlık Merkezi: Tüm vücut ağırlığının dengelendiği nokta.
- Aktarma Alanı: Bayrak yarışlarında bayrağın değiştirileceği mesafe.
- Alçak Çıkış: Atletlerin özellikle kısa mesafeli koşularda elleri ve bir dizlerinin yerde olduğu; hareketsiz duruştan sonra en çabuk hızlanmaya dayanan çıkış.
- Atış Çemberi: Çekiç, gülle ve disk atmada atıcıların vücudunun çember dışına değmesinin yasak olduğu ve atış yaptıkları alan.
- Atlama: Bir hareketi yapmak üzere bulunulan noktadan sıçrayarak veya yükselerek daha uzağa, daha yükseğe sıçrama.
- Atlama Çatkısı: Yüksek atlamada kullanılan çıtalı atlama aracı.
- Atlamalar: Uzun atlama, yüksek atlama, üç adım atlama, sırıklı yüksek atlamadan oluşan atletizm dalları.
- Atlet: Atletizm sporcusu.
- Atma Alanı: Disk, çekiç, gülle atışlarının yapıldığı, çevresi metalle kaplı, sert tabanlı, yumuşak alan.
- Atmalar: Disk atma, cirit atma, gülle atma, çekiç atmadan oluşan atletizm yarışları.
- Avrupa Stili: Kuvvetli kol hareketlerine dayanan yürüyüş stili.
- Basma Tahtası: Atlamalarda atletin hareketine başlamadan önce son değdiği yüzey.
- Bayrak Yarışı: Bir koşu mesafesinin değişik bölümlerinde aynı takımın değişik sporcularının; kendi mesafelerini bitirdikten sonra elindeki bayrağı arkadaşına devretmesiyle yapılan takım yarışı.
- Beyaz Bayrak: Atletizmde hareketin geçerli olduğunu belirten bayrak.
- Cirit Atma: Uzunluğu erkeklerde 2,6 m, bayanlarda 2,2 m olan, ağırlığı 600 ile 800 gr arasında değişen ahşap veya metal alaşımlı aleti fırlatmak sureti ile yapılan atletizm yarışması.
- Çekiç Atma: Ucundaki örgü teli ve güllesi ile 122 cm uzunluğunda ve en fazla 7,257 kg olan cismi bir kafes içinde çevirip hızlanma yöntemiyle atmadan oluşan atletizm yarışması.
- Çekiç Atma Kafesi: Çekicin hedef alanı dışında bir yere gitmemesi için oluşturulan ve içinde 2,134 m çapında dairesel çekiç atma alanı olan, tek yönü açık korunaklı alan.
- Çıkış Takozu: Sürat koşularında çıkış için kalkan atletlerin ayaklarını dayadıkları takoz.
- Çıta: Yüksek veya sırıkla yüksek atlamada üzerinden geçilen çubuk.
- Çıta Yükseltmek: Başarılan veya pas geçilen çıta yüksekliğini daha da artırmak.
- Çıta Geçmek: Yüksek veya sırıkla yüksek atlamada çıtayı düşürmeksizin vücudun tümüyle çıtayı aşarak karşı tarafa geçmesi.
- Dekatlon: Atletizmde 100 m, gülle atma, yüksek atlama, 400 m, uzun atlama, 110 m engelli, disk atma, sırıkla yüksek atlama, cirit atma, 1500 m'den oluşan onlu yarışma.
- Disk Atma: Etrafı metalle çevrili, yassı, yuvarlak; erkeklerde 2 kg ve 22 cm çapında, bayanlarda ise 1 kg ağırlığında ve 18 cm çapındaki aracı uzağa atmaya dayalı atletizm yarışması.
- Düz Koşu: Genellikle orta ve uzun mesafe koşularında görülen adım atışların normal, temponun hafif olduğu koşu.
- Egale Etmek: Daha önceki rekor dereceye erişmek, aynı rekor derecesini gerçekleştirmek.
- Engel: Engelli yarışlarda atletin üzerinden atlaması gereken, sabit yükseklikteki düzenek.
- Engelli Koşu: Belirli mesafelere konmuş engelleri aşma suretiyle gerçekleştirilen pist yarışı.
- Fodepar: Yanlış çıkış.
- Fotofinish: İki veya daha fazla atletin bitiriş çizgisini gözle açık şekilde ayırt edilemeyecek şekilde geçmesi sonucu birinciyi belirlemek için başvurulan elektronik yöntem.
- Gülle Atma: Erkekler için en az 7,257 kg, bayanlar için en az 4 kg olan küresel bir ağırlığın tek elle omuzdan fırlatılmasına dayanan atletizm dalı.
- Heptatlon: Atletizmde 100 m engelli, yüksek atlama, uzun atlama, gülle atma, 200 m, cirit atma ve 800 m'den oluşan yedili yarışma.
|
Atletizmle ilgili bu kadar kapsamlı bilgiye sahip olmanız harika! Özellikle sporun tarihçesi ve temel terimlerin açıklamaları oldukça dikkat çekici. Atletizmin zamanla nasıl profesyonelleştiğine ve olimpiyatlardaki önemine dair verdiğiniz bilgiler, bu spor dalına olan ilgimi artırdı. Mesela, alçak çıkışın nasıl bir teknik gerektirdiğini düşündüğümde, bu hareketin ne kadar kritik olduğunu anlıyorum. Ayrıca, farklı atlama ve atma branşlarının nasıl çeşitlendiği de dikkatimi çekti. Sizce, bu spor dalında en zorlayıcı disiplin hangisi ve neden?
Cevap yazSabite Hanım,
Yorumunuz için teşekkür ederim! Atletizm, gerçekten de hem tarihi hem de teknik açıdan oldukça zengin bir spor dalı. Sporun profesyonelleşmesi ve olimpiyatlardaki yeri, atletizmin evrensel bir çekim merkezi haline gelmesine katkıda bulunmuştur.
En Zorlayıcı Disiplinler konusunda ise, birçok kişi farklı branşları zorlu bulabilir. Ancak genel olarak, decathlon (on dalda yarışma) ve heptathlon (yedi dalda yarışma) gibi çok disiplinli yarışmalar, hem fiziksel hem de zihinsel olarak en zorlu olanları arasında sayılmaktadır. Bu tür yarışmalarda, atlama, koşu ve atma gibi farklı yeteneklerin bir arada kullanılması gerektiği için, sporcuların çok yönlü bir şekilde yeteneklerini geliştirmeleri gerekmektedir.
Ayrıca, özellikle yüksek atlama ve uzun atlama gibi branşlar, teknik ve alışma süreçleri açısından zorluklar barındırır. Bu branşlar, hem fiziksel güç hem de doğru teknik ile en iyi performansı sergilemek adına sürekli bir pratik ve odaklanma gerektirir.
Sizce hangi branş daha çekici veya zorlayıcı? Görüşlerinizi merak ediyorum!