Borsa Terimleri ve Anlamları

Borsa Terimleri

Borsa Terimleri, özellikle de borsayla ilgilenen yatırımcılar için bilinmesi öğrenilmesi gerekilen terimlerdir. Borsa biriktirdiğiniz parayı hisse senedi gibi yatırım araçlarıyla değerlendirilebilen kurumsal bir piyasadır. Bu yüzdendir ki borsa terimleri tam olarak öğrenilmeden bu işe girilmemelidir. Başlıca borsa terimleri şunlardır:

Borsa Terimleri Nelerdir?

Açık Piyasa İşlemi: Merkez Bankasının para değerinde kararlılık sağlamak amacı ile başlattığı piyasa işleridir. Piyasaya hazine bonosu ya da tahvil satarak para miktarını daraltabilir veya alım yaparak genişletebilir. Buna açık piyasa işlemi denir.
Adi Hisse Senedi: Özel birtakım ayrıcalıkları ve hakları sağlamayan hisse senetlerine denen borsa terimlerinden biridir.
Aktif Karlılık Oranı: Aktif işlerde yapılan karlılık oranının net yatırımını göstermektedir. Bu oranın yüksek olması şirketler için iyidir.
Altın ve Diğer Kıymetli Madenler Fonu: Portföyünün en az %51'inin altın elmas gibi çok değerli madenlerin oluşturduğu fon türüdür.
Bütçe: Yakın bir dönemde gerçekleşmesi düşünen gelir ve giderlerin karşılıklı listesini içeren tabloya denen borsa terimlerinden birdir.
Büyüme: Ülke ekonomisinde iş gücünün artması üretim araçları gibi genel verilerin yükselmesi ile ekonominin fiziksel olarak büyük bir genişliğe uğramasına denen borsa terimidir.
Ciro: Şirketler için kullanılması durumunda o şirketin iş hacmini ifade eden borsa terimlerinden birdir.
Dış Borçlanma: Ülkenin kaynaklarına fazladan bir kaynak sağlamak döviz olarak yeni ödeme kazanmak gibi amaçlarla ülke dışındaki yabancı kişileri hükumet ya da finans kuruluşlarından karşılıklı ya da karşılıksız geri ödenekli bir kaynak bulundurmasıdır. Türkiye'deki dış borç kavramı içinde kamu içerisindeki sektörün yanında özel kesimin dış borçlarıyla birlikte anılır.
Döviz: Milli para dışındaki tüm farklı paralara ve bu para gibi önem taşıyan diğer önemli değerlere verilen isimdir.
Döviz Kuru: Bir ülkenin ulusal parasının yabancı ülkelerin parası cinsinden değerine verilen isimdir.
Enflasyon: Günlük deyimde genel fiyat seviyesindeki yükselme eğilimi olarak bilinmesine karşın, ekonomide eğilimin nasıl hesaplanacağı tartışılmaktadır. Devlet İstatistik Enstitüsü'nün genelde ay başları açıkladığı eşya ücret endeksi artış miktarı enflasyon birimi olarak belirleniyor. Enflasyon, talep, maliyet, ılımlı ve hiper olarak birden fazla dala ayrılabilir.
Endeks: Borsada işlem görmekte olan hisse senetlerin fiyat ve getirilerinin bütünsel ve sektörel performanslarının değerlendirilmesi amacıyla oluşturulmuştur. Borsa endeksleri hisselerdeki fiyat unsurlarından yola çıkarak borsanın genel trendlerinin belirlenmesinde kullanılır. Belli şartlara göre ve sektör temsil yeteneği göz önüne alarak seçilen hisseler endekslerin hesaplanmasında kullanılan borsa terimidir.
Hazine Açığı: Hazine devletin harcama ve gelirlerinin gerçekleştiği yapay bir kasa olan kuruluştur. Belli bir dönemde hazinenin kamusal giderlerinin finans açısından yapılan ödemeler toplanan kamu gelirlerini aşması durumunda hazine açığı ortaya çıkar.
Para: Mal ve hizmetlerin takas aracına denen borsa terimidir. Ekonomide madeni para banknot para gibi birimlerinin yanında vadesiz mevduatlar ve kredi kartları da para unsurları içerisinde yer alabilmektedir. Takas aracı değer ölçütü ve saklama işlevi vardır. Vadeli mevduat devlet tahvili gibi takas araçları da para benzeri olarak kullanılır.
Sermaye Arttırımı: Bir şirketin gerçek sermayesine karşılık ile hisse senetlerinin üstüne düşen kısımları ödendikten sonra yönetim kararı ile yeni hisse senedi çıkartılarak sermayesinin arttırmasına denen borsa terimlerinden biridir.
Yatırım: Belli bir kazanç sağlamak amacıyla belirli dönemlerde birikimlerin yatırım araçlarına veya kişilerine yatırılmasıdır. Yatırımcı yaptığı yatırımın maliyetini ve zararını üstlenir. Bu onun en büyük riskidir. Eğer yatırımcı kendi öz fonunu kullanarak yatırım yapıyor ise en azından bu fonların maliyetini karşılamalıdır. Yatırımcı elindeki bu fonlarla başka bir alış satış ve vadeli mevduatlar ile faiz gibi fazladan geliri de sağlayabilir. Faiz hadleri gelir seviyesi borçlanabilme faktörleri ve risk yatırımı etkileyen unsurlardır.