Denizcilik Terimleri
Her meslekte olduğu gibi denizcilikte de kendine özgü çeşitli terimler kullanılmaktadır. Bu terimlerin çoğu geçmiş zamanlardan beri kullanılmaktadır. Kökeni genellikle Yunanca ve İtalyanca olan bu terimler, bu nedenle oldukça ilginç bir şekilde telaffuz edilir. Balıkçıların yaygın olarak kullandığı denizcilik terimlerinin her biri farklı bir anlam ifade eder.
Başlıca Denizcilik Terimleri
- Aborda: Teknenin iskeleye veya başka bir tekneye yanaşmasını ifade eder.
- Alabanda: Teknenin su bölümünden üstte kalan üst kısmını ifade eden terimdir.
- Alabora: Teknenin limanda veya denizde ters dönmesi anlamına gelir.
- Alarga: Açıkta olan tekneyi ifade eder.
- Alesta: Herhangi bir iş konusunda hazır olunması gerektiğini belirtir.
- Anele: Zincir veya halatların bağlanmasını sağlayan demir halka anlamına gelir.
- Avara: Sahildeki tekne veya geminin hareket etmesi için verilen komutu ifade eder.
- Baba: Teknelerin iskeleye bağlanmasını sağlayan tahta veya metal sütunlar için kullanılan terimdir.
- Bağ: Denizcilikte halatın tekneye veya halatların birbirine bağlanmasını sağlamak için atılan düğümün adıdır.
- Balançina: Yelkenlerin yatlardan indirilmesi sırasında kullanılan kalın halatları ifade eder.
- Bakla: Tekne zincirinin bir halkasını ifade eden terimdir.
- Bayılma: Teknenin sağa veya sola doğru yatmasını ifade eder.
- Baş: Teknenin en ön kısmını ifade eder.
- Baştankara: Teknenin baş kısmının sahile dönük olacak şekilde iskeleye yanaşmasını ifade eder.
- Bumba: Yelkenin alt kısmının bağlandığı direk parçasıdır.
- Camadan: Yelkenin halatlarla bağlanarak kullanılmaz duruma getirilen kısmını ifade eder.
- Camadan Bağı: Halatların baş ve son ucunun aynı yönde olacak şekilde bağlanmasını anlatır.
- Cenova: Gezi veya yarış yatlarında büyük yelken olarak kullanılır.
- Demir: Teknenin rüzgar ve dalgalardan etkilenmemesi ve sabit durması için kullanılan büyük cisimdir.
- Demir Halatı: Demirin uç kısmına takılan ip veya halat.
- Demir Zinciri: Tekneye demiri bağlayan zincirdir.
- Dümen: Seyir halindeki teknenin yönünü değiştiren bölüm.
- Dümenci: Teknenin kumandanını ifade eder.
- Eğlenmek: Teknenin durmasını veya varış noktasına ulaşmasını ifade eder.
- Faça Etmek: Rüzgarın yelkene ters yönden dolmasını ifade eder.
- Fener: Teknelerin uyarılması için ışık veren yapı.
- Gelgit: Dünya'nın Güneş ve Ay'ın çekimlerinden etkilenmesi sonucu suların yükselip alçalmasını ifade eder.
- Güngörmez: Yelkenin arka kısmını ifade eder.
- Irgat: Teknenin ön bölümünde bulunan ve demirin çekilmesi için kullanılan alet.
- İskele: Teknenin sol tarafını ifade eder.
- Kaçak: Kuvvetli seyreden aniden bastıran sağanak.
- Kemere: Teknenin en geniş alanını ifade eder.
- Kıç: Teknenin en arka kısmıdır.
- Koçboynuzu: Teknenin çeşitli yerlerinde bulunan iki kollu metal veya ahşap parça.
- Laçka Etmek: Halatın serbest bırakılması ve rahat gitmesini sağlamak amacıyla yapılan işlem.
- Makara: Tahta veya metalden yapılmış, ortasında dönen bir disk bulunan parça.
- Navigasyon: Teknenin bulunduğu yerden başka bir yere kısa sürede ve güvenle ulaşmasını sağlamak.
- Neta Etmek: Teknedeki bozuk ve dağınık bölümlerin temizlenip düzene sokulması.
- Omurga: Teknenin alt bölümünde bulunan parça.
- Parakete: Teknenin hızını ve belirli bir zaman diliminde aldığı yolu ölçen alet.
- Rota: Teknenin gideceği yönü ve yapılan açıyı ifade eder.
- Sağanak: Rüzgarın şiddetinin artmasına neden olan kısa süreli rüzgar.
- Şamandıra: Denizcilerin sığ ve kanal bölgelerini belirlemeleri için kullanılan işaret.
- Usturmaça: Tekneyi iskeleye veya başka bir tekneye bağlarken hasar almaması için aralarına konulan parça.
- Viya: İstenilen yere varıldığında dümenin sabit kalması için verilen komut.
- Yedekleme: Tekneye yan veya baş kısmından çekme halatı bağlanarak başka bir teknenin çekilmesi.
- Zincirlik: Teknedeki zincirin bulunduğu güvertenin alt kısmındaki bölüm.
|