Muhasebe terimleri; iyi öğrenildiği takdirde muhasebeyi anlamak kolaylaşır. Muhasebe, en teknik tanımıyla bir şirket veya şahsi işletmenin hesaplarını kaydeden, belirli kurallara göre sınıflandıran, özetleyerek anlaşılır şekilde yorumlayan ve analiz eden bir pozitif bilimdir. Her bilim dalında olduğu gibi muhasebede de bazı teknik terimler çok sık kullanılmaktadır. Ülkemizde \"Tek Düzen Hesap Planı\" adı verilen hesap planı kullanılmaktadır. Bu hesap çizelgesinde her muhasebe hesabına karşılık gelen bir sayı kullanılmaktadır. Bu sayılar 100 Kasa hesabıyla başlar ve 500 sermeye hesabına kadar gider. Ondan sonra her yüzlükte farklı tabla oluşturulur. Örneğin 600'lü hesaplar Gelir tablosu hesabı, 700'lü hesaplar ise Maliyet Hesapları olarak bilinir. Bu hesaplar Nazım yani yardımcı hesap olarak da bilinen 900'lü hesaplarla sona erer.
En çok kullanılan muhasebe terimleri nelerdir?
Dönen varlık: Bilançoda yer alan bu varlıklar bir yıldan daha az kısa süre içinde nakde dönüştürülebilme özelliğine sahiptir. Örneğin kasa, banka bu bilanço kısmında yer alır. Tek düzen hesap planına göre 100'den başlayarak 200'e kadar sırasıyla numaralandırılır.
Duran Varlık: Bilançoda borç kısmında gösterilen ve 200'den başlayıp 300'e kadar devam eden hesaplar altında takip edilen duran varlık, bir yıldan daha kısa süre içinde satılıp paraya çevrilmesi düşünülmeyen, işletme faaliyetlerinde kullanılmak üzere temin edilen varlıklardır. Örneğin taşıtlar, demirbaşlar bu grupta yer alır.
Mizan: Kelime anlamı olarak saymak, ölçmek ve tartmak olarak bilinen mizan aylık, geçici ve kesin mizan olmak üzere 3 kısma yarılır. Aylık mizan, her ayın sonunda muhasebe hesaplarının açık verip vermediği kontrol etmek için düzenlenir. Kesin mizan ise yıl sonunda yani aralık ayında yapılan mizandır. Mizan sayesinde hesaplar bir çizelgeye kaydedilir ve alacakla borç toplamı karşılaştırılır.
Bilanço: Bir ticari işletmenin belirli bir dönem aralığında içinde bulunduğu mali durumu, varlıklarını, alacaklarını ve sermayesini gösteren çizelgeye verilen isimdir. Bilanço büyük T halinde düzenlenir. Borç ve alacak olmak üzere 2 kısmı vardır. T harfinin sol tarafına borçlar yani dönene varlıklarla duran varlıklarla ilgili kayıtlar yapılır. Sağ tarafına ise alacaklar yani kısa vadeli yabancı kaynaklar, uzun vadeli yabancı kaynaklar ve sermaye kaydedilir. Dönem onun da alacak ve borç toplamının birbirine eşit olması gerekir.
Gelir Tablosu: Bir ticari işletmenin belirli bir dönem boyunca elde ettiği gelirle yaptığı gideri takip eden hesaptır. Gelir tablosu hesapları yıl sonunda yevmiye defterine kaydedilerek kapatılır.
Yevmiye defteri: Muhasebe terimlerinden bir diğer yevmiye defteridir. Bu defter, ticari işletmenin bir gün boyunca yaptığı mali işlemlerin tarihle işlem sırasına ve muhasebe kurallarına göre kaydedildiği defterdir.